برخی از غذاها و نوشیدنیها ممکن است خطر ابتلا به آرتروز را افزایش دهند یا علائم را بدتر کنند، به عنوان مثال، غذاهای بسیار فرآوری شده و نوشیدنی‌های شیرین.
اگر به آرتروز مبتلا هستید، انتخاب رژیم غذایی مناسب نه تنها می‌تواند به مدیریت علائم شما کمک کند، بلکه خطر عوارض را نیز کاهش می‌دهد، به سلامت کلی شما کمک می‌کند و کیفیت زندگی شما را بهبود می‌بخشد.
بیش از ۱۰۰ نوع منبع معتبر آرتروز وجود دارد، اما استئوآرتریت (OA) شایع‌ترین نوع آرتروز است.
انواع دیگر آن عبارتند از آرتریت روماتوئی (RA)، آرتریت پسوریاتیک (PsA) و نقرس.
همه این انواع درجات مختلفی از التهاب را شامل می‌شوند.
آنچه در خوردن و آشامیدن برای آرتروز انتخاب می‌کنید ممکن است بر علائم و سلامت کلی شما تأثیر بگذارد.
در این مقاله، با برخی از غذا و نوشیدنیهایی که برای آرتروز ضرر دارند آشنا می‌شوید.
غذاهایی که بیماران مبتلا به آرتروز نباید بخورند
قندهای اضافه شده
همه افراد می‌توانند از محدود کردن مصرف قند خود سود ببرند، به ویژه اگر مبتلا به آرتروز هستند.
قندهای افزوده شده در مواد غذایی مانند آب نبات، نوشابه، بستنی و بسیاری از مواد غذایی دیگر از جمله سس باربیکیو، سس سالاد و سس کچاپ یافت می‌شود.
در مطالعه‌ای که روی ۲۱۷ فرد مبتلا به آرتروز نوع آرتریت روماتوئید انجام شد، شرکت‌کنندگان خاطر نشان کردند که در بین ۲۰ غذا، نوشابه و دسرهای شیرین شده با شکر به احتمال زیاد علائم آن‌ها را بدتر می‌کنند.
گوشت‌های فرآوری شده و قرمز
برخی تحقیقات گوشت قرمز و گوشت فرآوری شده را با التهاب آرتروز مرتبط می‌دانند که ممکن است علائم آرتریت را افزایش دهد.
به عنوان مثال، افرادی که زیاد گوشت‌های فرآوری شده و قرمز مصرف می‌کنند ممکن است سطوح بالاتری از اینترلوکین ۶ (IL-6)، پروتئین واکنشی C (CRP) و هموسیستئین داشته باشند.
این موارد نشانگرهای التهاب در آرتروز هستند. مطالعه روی ۲۱۷ فرد مبتلا به RA که در بالا ذکر شد همچنین نشان داد که گوشت قرمز معمولاً علائم RA را بدتر می‌کند.
یک بررسی در سال ۲۰۱۹ به این نتیجه رسید که رژیم‌های غذایی گیاهی که گوشت قرمز را حذف می‌کند ممکن است علائم آرتریت از انواع آرتروز را بهبود بخشد.
در همین حال، تحقیقات منتشر شده در سال ۲۰۲۲ نشان داد که خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید بین افرادی که گوشت‌های فرآوری شده را مصرف می‌کنند در مقایسه با افرادی که ماهی و غذاهای دریایی مصرف می‌کنند، بیشتر است.
با این حال، نویسندگان هیچ ارتباطی بین آرتزوز نوع RA و گوشت قرمز یا مرغ پیدا نکردند.
غذاهای حاوی گلوتن
گلوتن نوعی از پروتئین در گندم، جو، چاودار و سایر غلات است.
برخی تحقیقات آن را با افزایش التهاب در آرتروز مرتبط می‌دانند و نشان می‌دهند که مصرف مواد غذایی بدون گلوتن ممکن است علائم آرتروز را کاهش دهد.
افراد مبتلا به بیماری سلیاک نیز نسبت به افراد بدون بیماری سلیاک در معرض خطر بیشتری برای RA هستند.
برخی تحقیقات محدود نشان داده‌اند که یک رژیم غذایی بدون گلوتن وگان ممکن است فعالیت بیماری را کاهش دهد و التهاب را بهبود بخشد.
با این حال، تحقیقات بیشتری برای تأیید اینکه آیا یک رژیم غذایی بدون گلوتن برای افراد مبتلا به آرتروز مفید است یا خیر، مورد نیاز است.
غذاهای بسیار فرآوری شده
اقلام فوق فرآوری شده مانند فست فود، غلات صبحانه و محصولات پخته شده دارای غلات تصفیه شده، شکر اضافه شده، مواد نگهدارنده، فروکتوز و سایر مواد بالقوه التهابی هستند که همگی ممکن است علائم آرتروز را بدتر کنند.
تحقیقات نشان می‌دهد که غذاهای بسیار فرآوری شده ممکن است خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید را با کمک به التهاب و چاقی افزایش دهند که این نیز یک عامل خطر برای آرتروز نوع RA است.
علاوه بر این، در یک مطالعه روی ۵۶ فرد مبتلا به آرتریت روماتوئید، افرادی که مقادیر بیشتری از غذاهای فوق فرآوری شده مصرف کردند.
عوامل خطر بیماری قلبی در آن‌ها افزایش یافت، از جمله سطوح بالاتر هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c) که یک نشانگر طولانی مدت کنترل قند خون است.
به این ترتیب، غذاهای فرآوری شده ممکن است سلامت کلی شما را بدتر کرده و خطر ابتلا به بیماری‌های دیگر را افزایش دهد.
روغن های گیاهی خاص
رژیم‌های غذایی سرشار از چربی‌های امگا ۶ و چربی‌های کم امگا ۳ ممکن است علائم زانو درد را بدتر کنند، که در آرتروز نوع OA و RA رایج است.
این چربی‌ها برای سلامتی ضروری هستند، اما عدم تعادل ممکن است خطر التهاب را افزایش دهد.
امگا ۳ در ماهی‌های چرب، دانه‌های روغنی و سبزیجات سبز وجود دارد، در حالی که امگا ۶ در مارگارین‌ها، روغن‌های شیرین کننده سبزیجات و روغن‌های پخت و پز مانند ذرت و گلرنگ وجود دارد.
اطمینان از تعادل مصرف بین این نوع روغن ها ممکن است علائم آرتروز را بهبود بخشد.
نکته: از روغن زیتون به عنوان نمونه روغنی استفاده کنید که حاوی اسیدهای چرب امگا ۶ کم است، در حالی که برای کمک به بهینه سازی نسبت امگا ۶ به امگا ۳، مصرف ماهی‌های چرب را افزایش دهید.
غذاهای پر نمک
کاهش مصرف نمک ممکن است برای افراد مبتلا به آرتروز مفید باشد.
غذاهای سرشار از نمک عبارتند از میگو، سوپ کنسرو شده، پیتزا، برخی از پنیرها، گوشت‌های فرآوری شده و بسیاری از اقلام فرآوری شده دیگر.
مطالعه‌ای در موش‌ها در سال ۲۰۱۹ نشان داد که آرتروز در موش‌هایی که رژیم غذایی پر نمک مصرف می‌کردند، شدیدتر از آن‌هایی بود که رژیم غذایی آن‌ها نمک کمتری داشت.
تحقیقات همچنین نشان داده است که مصرف زیاد سدیم ممکن است یک عامل خطر برای بیماری‌های خود ایمنی مانند آرتروز التهابی در افراد باشد.
یکی از عوامل می‌تواند این باشد که نمک، فرآیندهای ایمنی را تحریک می‌کند و منجر به التهاب می‌شود.
در همین حال، یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ مصرف زیاد سدیم را با افزایش خطر ابتلا به آرتروز RA مرتبط دانست. این مطالعه داده‌های ۱۸۵۵۵ نفر را مورد بررسی قرار داد.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره پرطرفدارترین رژیم برای افراد با فشار خون بالا میتوانید به این مقاله مراجعه کنید.
غذاهای کهنه
محصولات نهایی گلیکاسیون پیشرفته رژیمی (AGEs) مولکول‌هایی هستند که از طریق واکنش بین قندها و پروتئین‌ها یا چربی‌ها ایجاد می‌شوند.
آن‌ها به طور طبیعی در غذاهای حیوانی نپخته وجود دارند و از طریق روش‌های پخت خاصی تشکیل می‌شوند. غذاهایی که دارای AGE بالا هستند عبارتند از:
غذاهای حیوانی با پروتئین بالا و پرچرب که سرخ ، بریان، کبابی یا آب پز می شوند، مانند:
- بیکن
- استیک تابه ای یا کبابی
- مرغ بریان یا سرخ شده
- هات داگ کبابی
- سیب زمینی سرخ شده
- پنیر آمریکایی و اروپایی
- سس مایونز
هنگامی که AGE ها به مقدار زیاد در بدن شما جمع می‌شوند، استرس اکسیداتیو و التهاب ممکن است رخ دهد. استرس اکسیداتیو و تشکیل AGE با پیشرفت بیماری در افراد مبتلا به آرتروز مرتبط است.
افراد مبتلا به آرتروز التهابی نوع RA ممکن است سطوح بالاتری از AGE در بدن خود نسبت به افراد بدون آن داشته باشند. تجمع AGE در استخوان‌ها و مفاصل ممکن است در ایجاد و پیشرفت آرتروز نوع OA نقش داشته باشد.
جایگزینی غذاهای کهنه با غذاهای مغذی و کامل مانند سبزیجات، میوه‌ها، حبوبات و ماهی ممکن است بار این موضوع را در بدن شما کاهش دهد.
نوشیدنیهایی که باید اگر آرتروز دارید اجتناب کنید
شراب قرمز و سایر نوشیدنی‌های الکلی
درست است که شراب قرمز حاوی رسوراترول (یک نوع آنتی اکسیدان) است که ممکن است فواید سلامتی داشته باشد اما، هر گونه مصرف الکل دارای معایبی هم می‌باشد.
تحقیقات بیشتری برای تایید نقش الکل در آرتروز مورد نیاز است، اما دانشمندان نوشیدن الکل را به عنوان راهی برای پیشگیری از آرتروز یا مدیریت علائم آن توصیه نمی‌کنند.
برای مثال:• نوشیدن الکل یک بار در هفته یا بیشتر ممکن است خطر ابتلا به آرتروز نوع OA را افزایش دهد.• مصرف الکل باعث افزایش سطح اسید اوریک در بدن می شود که می‌تواند به نقرس کمک کند.• یک مطالعه در سال ۲۰۱۹ نشان داد که مصرف الکل ممکن است آسیب ساختاری ستون فقرات را در افراد مبتلا به اسپوندیلوآرتریت محوری افزایش دهد.• تحقیقات انجام شده در سال ۲۰۲۱ ارتباطی را بین مصرف الکل و آرتریت روماتوئید در زنان نشان داد، اگرچه در مردان نه.به طور خلاصه، بهتر است مصرف الکل خود را محدود کنید زیرا ممکن است علائم آرتروز را بدتر کند.
نوشیدنی‌های شیرین شده با شکر
نوشیدنی‌های قندی، مانند نوشابه، ممکن است خطر ابتلا به آرتروز را به میزان قابل توجهی افزایش دهند.
در یک مطالعه بر روی ۱۲۰۹ بزرگسال ۲۰ تا ۳۰ ساله، کسانی که نوشیدنی‌های شیرین شده با فروکتوز را ۵ بار در هفته یا بیشتر مصرف می‌کردند، سه برابر بیشتر از کسانی که نوشیدنی‌های شیرین شده با فروکتوز مصرف می‌کردند و سه برابر بیشتر در معرض ابتلا به آرتروز بودند.
نوشیدنی‌های حاوی فروکتوز همچنین ممکن است منجر به افزایش سطح اسید اوریک شود که می‌تواند نقرس را بدتر کند.
نوشابه‌ها و سایر نوشیدنی‌های شیرین حاوی قند، آسپارتام و اسید فسفریک هستند که می‌توانند بر توانایی بدن در جذب کلسیم که برای سلامت استخوان ها ضروری است، تأثیر بگذارند.
قهوه
با توجه به بنیاد آرتروز (AF)، مشخص نیست که آیا قهوه برای افراد مبتلا به آرتروز مفید است یا خیر. از یک طرف، قهوه حاوی آنتی اکسیدان‌هایی است که ممکن است به کاهش التهاب کمک کند و از سوی دیگر، مردم باید به محتوای کافئین مصری خود توجه داشته باشند. اگر یک فنجان قهوه دوست دارید، بهتر است:
- بیش از ۱-۲ فنجان در روز مصرف نکنید
- از نوشیدن قهوه خیلی زود قبل از خواب خودداری کنید
- از افزودن شکر، شربت یا خامه زیاد به قهوه خودداری کنید
شیر
برخی از افراد متوجه می‌شوند که شیر و سایر محصولات لبنی باعث واکنش التهابی می‌شوند، اما این برای همه صادق نیست.
اگر بدن شما بتواند شیر را تحمل کند، منبع خوبی از ویتامین D و کلسیم است. برای کاهش خطر افزایش وزن و چربی‌های ناسالم، محصولات لبنی کم چرب یا بدون چربی را انتخاب کنید.
چه غذاهایی آرتروز را بدتر می‌کند؟
غذاهایی که ممکن است آرتروز را بدتر کنند عبارتند از غذاهای بسیار فرآوری شده، غذاهای با نمک و قند افزوده، غذاهای حاوی محصولات نهایی گلیکاسیون پیشرفته (AGPs)، مانند بیکن، و رژیم غذایی با نسبت بالای چربی های امگا ۶ به امگا ۳.
چه غذاهایی برای آرتروز مفید هستند؟
یک رژیم غذایی متعادل که طیف وسیعی از آنتی اکسیدان‌ها و سایر مواد مغذی را فراهم می‌کند به احتمال زیاد برای افراد مبتلا به آرتروز مفید است.
این به معنای تمرکز بر میوه‌ها و سبزیجات تازه، غلات کامل و روغن‌های سالم مانند روغن زیتون است. سعی کنید یک رژیم غذایی مدیترانه‌ای را امتحان کنید.
چه میوه‌ها و سبزیجاتی برای آرتروز مفید نیستند؟
برخی افراد می‌گویند که به نظر می‌رسد بادمجان، گوجه فرنگی، سیب زمینی و فلفل باعث تشدید درد و التهاب آرتروز می شوند.
این‌ها همه بخشی از خانواده گیاهین شب بو هستند و حاوی سولانین می‌باشند. با این حال، هیچ مدرک علمی برای تایید این موضوع وجود ندارد و این غذاها طیف وسیعی از مواد مغذی ضروری را ارائه می‌دهند.
برخی از متخصصان می‌گویند که مرکبات، مانند لیمو، ممکن است مفید نباشند، اما شواهد دیگر نشان می‌دهد که فلاونوئیدهای موجود در مرکبات ممکن است به دلیل خواص ضد التهابی مفید باشند.
در این مورد تحقیقات بیشتری مورد نیاز است. اگر غذاها حاوی مواد زیر باشند ممکن است باعث التهاب شوند:
- شکر اضافه شده، از جمله فروکتوز
- شیرین کننده های مصنوعی، مانند آسپارتام
- چربی های اشباع شده، به عنوان مثال، در پنیر و پیتزا
- اسیدهای چرب امگا ۶، موجود در بسیاری از روغن های گیاهی و سس های سالاد
- کربوهیدرات‌های تصفیه شده، موجود در محصولات آرد سفید، سیب زمینی سرخ شده و بسیاری از غلات صبحانه
- مونوسدیم گلوتامات (MSG)، تقویت کننده طعم
- گلوتن (برای برخی افراد)، موجود در محصولات گندم، جو و چاودار
- کازئین (برای برخی افراد)، موجود در محصولات لبنی
- الکل
- گوشت‌های سرخ شده یا کبابی، زیرا حاوی AGP هستند.